23 juni 2025
We wensen onze leden een fijne zomervakantie! We hebben weer een lijst met doe, lees-, kijk- en luistertips voor de zomervakantie samengesteld waar we interessante boeken, films, series, documentaires en podcasts aanraden die met psychotrauma te maken hebben.
Doen
ARQ Zomerreferaat - De Oorlog in de Behandelkamer: Invloed van Context in de Behandeling
Dinsdag 1 juli 2025 | 16:30 - 18:30 | Diemen
Een uitwisseling van geleerde lessen uit de psychotraumazorg in conflictgebieden
In dit ARQ Referaat verkennen wij de volgende vragen:
Wat kunnen wij als Nederlandse hulpverleners leren van ervaringen en benaderingen in humanitaire contexten?
We staan stil bij de structurele determinanten van mentale gezondheid van oorlogsgetroffenen in humanitaire contexten. We gaan dieper in op hoe factoren zoals armoede, ongelijkheid, ontheemding en beperkte toegang tot zorg het mentaal welzijn beïnvloeden van mensen die leven in crisissituaties wereldwijd.
Lezen
Waarheid, eerherstel en gerechtigheid
Judith L. Herman
Een ‘buitengewoon’ en ‘diepgaand’ (The New York Times) manifest voor een nieuwe kijk op gerechtigheid voor slachtoffers van geweld en seksueel misbruik, geschreven door een van Amerika’s meest invloedrijke psychiaters.
Wereldwijd is er steeds meer aandacht voor (seksueel) geweld, maar terwijl het in de media vaak gaat over de berechting van de dader, horen we minder over de afloop van die rechtszaken voor het slachtoffer. De meeste slachtoffers zijn niet gebaat bij het conventionele strafproces; het is nooit voor hen ontworpen.
Judith L. Herman onderzocht de werkelijke betekenis van rechtvaardigheid en gerechtigheid voor slachtoffers. Ze constateerde een schril contrast tussen wat veel slachtoffers willen: waarheid en eerherstel, en wat het rechtssysteem feitelijk biedt: straf en financiële schadevergoedingen. Eerherstel en erkenning van de waarheid zijn echter van essentieel belang om te kunnen helen van gevoelens van vernedering en verraad.
Herman stelt dat de eerste stap naar een betere vorm van rechtspraak simpelweg bestaat uit slachtoffers te vragen wat zij nodig hebben na het leed dat hen is aangedaan en op welke manier er volgens hen met de dader en omstanders zou moeten worden omgegaan. In Waarheid, eerherstel en gerechtigheid geeft ze slachtoffers een stem en schetst ze een rechtssysteem waarin rekening wordt gehouden met hun behoeften. Het herstelproces van slachtoffers en de gemeenschap waar zij deel van uitmaken staat telkens voorop.
In mijn ogen draag ik wolken
Forugh Karimi
Ooit besloot Widá bij moeilijke momenten in haar leven voortaan haar gevoel uit te schakelen. Dat bracht haar ver toen ze als vijftienjarige Kabul moest ontvluchten en in Nederland terechtkwam, waar ze zich binnen de kortste keren de taal eigen maakte en de middelbare school afrondde, zodat ze geneeskunde kon studeren en een carrière als psychiater kon opbouwen.
Maar dan krijgt ze nieuws over een meisje dat vroeger in Kabul als een zusje voor haar was en valt de basis onder haar zo zorgvuldig pgebouwde leven weg. ‘Er was één verhaal van vroeger dat ze halverwege had losgelaten. En dat losse eindje had haar uiteindelijk ingehaald. Een onafgemaakt verhaal kun je niet begraven, dat had ze als psychiater moeten weten.’
Widá ziet maar één uitweg: een oude belofte nakomen en zo het verleden rechtzetten. Zal het haar lukken dat ene verhaal af te maken en voorgoed te laten rusten?
22 banen
Caroline Wahl
Tilda is wiskundestudent en haar dagen zijn strikt gepland: studeren, werken achter de kassa van de supermarkt, voor haar zusje Ida zorgen, en op slechte dagen ook voor haar moeder. Met z’n drieën wonen ze in het treurigste huis aan de Fröhlichstraße, in een klein stadje waar Tilda een hekel aan heeft. Haar vrienden wonen al lang in Amsterdam of Berlijn, alleen Tilda is gebleven. Want iemand moet er voor Ida zijn, geld verdienen, de verantwoordelijkheid nemen. Er is geen vader die het vermelden waard is, en haar moeder is alcoholist. Op een dag begint alles te veranderen: Tilda krijgt het vooruitzicht op een promotie plek in Berlijn, en daarmee op een toekomst die vrijheid belooft. En Viktor verschijnt, de grote broer van Ivan, een vriend van vroeger. Viktor zwemt net als zij elke dag 22 baantjes. Maar als Tilda denkt dat alles misschien toch goedkomt, loopt de situatie thuis volledig uit de hand.
Kijken
Adolescence
Als een dertienjarige wordt beschuldigd van moord, vragen zijn familie, therapeut en de rechercheur zich allemaal af wat er werkelijk is gebeurd.
NPO Doc - Had dan nee gezegd
Hoe kan iets wat als een date begon, eindigen in een ervaring die haar leven veranderde? Door openhartige gesprekken met lotgenoten, mannen, haar therapeut, vriendinnen en ouders legt ze de pijnlijke realiteit bloot: veel slachtoffers herkennen hun eigen ervaring niet als verkrachting, omdat het niet past in het stereotype beeld.
NPO Doc - Blauwe ballen en andere verkrachtingsmythes
In persoonlijke overdenkingen over haar eigen ervaringen met seksueel geweld en in openhartige gesprekken met slachtoffers en (potentiële) daders, laat Sunny Bergman zien hoe we als maatschappij omgaan met seksueel geweld. Uit onderzoek blijkt dat bijna een kwart van de vrouwen seksueel geweld heeft meegemaakt, maar dit is het topje van de ijsberg. Waarom blijft verkrachting vrijwel altijd ongestraft? Bij de zedenrecherche en in de rechtbank zien we hoe mensen vastlopen in een systeem van 'Zijn woord tegen het hare' en 'Eén getuige is geen getuige'. De nieuwe consentwet is een stap vooruit, maar wat maakt dat het systeem keer op keer faalt?
Het Mooiste Meisje van de Klas - Mandy
Mandy is niet alleen het mooiste, maar ook het braafste meisje van de klas. Ze valt liever niet op, omdat ze bang is dat haar grote geheim uitkomt. Met theater en dans kan ze even ontsnappen aan de werkelijkheid. Op 14-jarige leeftijd vertelt Mandy een schoolvriendin dat ze al jarenlang door haar opa wordt misbruikt. Een onthulling die er gelukkig voor zorgt dat het misbruik stopt, alleen begint voor haar dan pas de verwerking. Ze vertelt over haar jeugd waarin zij in twee werelden geleefd heeft en het trauma waarmee ze moest leren omgaan. Ook keert ze terug naar plekken en personen die een belangrijke rol in haar leven hebben gespeeld.
Taboe - Slachtoffers van misbruik en mishandeling
Philippe trekt deze week naar Nederland met vier mensen die slachtoffer zijn van misbruik en mishandeling: Meredith, Paul, Carolien en Hans. Vier zeer moedige mensen die elk met hun eigen getuigenis aan andere slachtoffers willen tonen dat ze niet alleen zijn. Ze trekken eropuit tussen de koeien, in het nabijgelegen weiland, eten een ijsje en spelen een wedstrijdje petanque.
NtVP lezing 05-03-2025 - Persoonlijkheid en PTSS, een update
Op 5 maart gaf Kathleen Thomaes een lezing over Persoonlijkheid en PTSS. Persoonlijkheidsproblematiek en posttraumatische-stressstoornis (PTSS) komen vaak samen voor. Dit roept een belangrijke behandelvraag op: hoe richt je de behandeling het beste in? Begin je met de behandeling van de persoonlijkheidsproblematiek en pak je de PTSS later aan? Of start je juist met traumabehandeling en behandel je de persoonlijkheidsproblemen daarna? Of is een gecombineerde, parallelle aanpak effectiever?
Heb je de lezing gemist? Als NtVP lid kun je alle lezingen terugkijken via "Mijn Mediatheek" onder "Mijn NtVP".
Luisteren
NRC Vandaag - Hoe gamen ruimte geeft aan rouw
Toen gameredacteur Len Maessen haar moeder verloor, stond haar leven plotseling stil. In haar werk vond ze houvast, waar een ander steunpunt in haar leven ontbrak. Hoe kan een game ook een plek van troost zijn?
NPO Radio 1 Podcast - Ik heb levenslang
Sanne valt op jonge leeftijd in handen van mensenhandelaren. Op een zorgboerderij maakt een hulpverlener misbruik van zijn positie. Samen met haar hulphond Teun probeert ze zich nu staande te houden. Iva Bicanic, klinisch psycholoog, gespecialiseerd in de behandeling van slachtoffers legt de levenslange gevolgen uit van zedenmisdrijven. Iris Schut bezoekt haar ouders. Ze vertellen over de impact van de rechtszaak en hoe het nu met hen gaat. De rechter doet uitspraak tegen twee Servische broers, die verdacht worden van een viervoudige moord. En welke impact heeft media op slachtoffers en nabestaanden?
Joods (over)leven - Berthold Gersons - De opdracht van het leven
Als psychiater hield Berthold Gersons zich veel bezig met rampen en trauma's en toch duurde het tot zijn bijna tachtigste om zich te realiseren wat die thematiek met hem persoonlijk te maken had. Alleen slachtoffer zijn vindt hij te eenvoudig omdat een trauma ook kan aanzetten tot overleven. Het kan zelfs iets zijn om te koesteren.
