23 juni 2025
De NtVP faciliteert werkgroepen (Special Interest Groups) die tot doel hebben uw professionele ontwikkeling te bevorderen. De werkgroepen hebben ieder een specifiek thema en komen circa twee keer per jaar bij elkaar. Een SIG bestaat uit een aantal deelnemers en heeft als doel om professionele kennis en ervaring met het thema te delen en verder te ontwikkelen. Vanuit de SIG’s worden recente wetenschappelijke ontwikkelingen uitgelicht in deze nieuwsbriefrubriek.
Op dit moment zijn er 8 SIGs actief: 1) Young Minds, 2) Opvang en vroege interventies, 3) Traumatische rouw, 4) Behandeling van PTSS met ernstige (comorbide) problematiek en dissociatieve stoornissen, 5) Trauma en culturele diversiteit, 6) Ouderen en psychotrauma, 7) trauma in het forensisch veld en 8) Kind, Gezin en Trauma.
Indien je interesse hebt in deelname aan een SIG kun je contact opnemen met de voorzitter van de desbetreffende groep (een overzicht vind je hier).
Verder willen we graag de leden ondersteunen met het opstarten van nieuwe SIGs. Heb je affiniteit met een specifiek thema binnen het psychotraumaveld en wil je je samen met andere leden inzetten voor meer kennisdeling over dat thema, dan kun je voor meer informatie contact opnemen met NtVP bestuurslid Marjolein Missler: m.a.missler@uu.nl. Mogelijke thema’s voor nieuwe SIG’s kunnen bijvoorbeeld zijn: kind en jeugd, neurobiologie en farmacotherapie, vaktherapie, seksueel geweld, of moreel trauma.
SIG Ouderen en Psychotrauma:
Deze nieuwsbrief bevat bijdragen van een gaande en een komende SIG-voorzitter. Het is tijd voor een wisseling van de wacht. Ik (Jeanette Lely) heb deze nieuwsbrieven altijd met veel plezier samengesteld, maar ik ben heel blij dat Ellen Gielkens het stokje van me overneemt. Zij staat midden in de praktijk van zowel behandeling als onderzoek van ouderen met psychotrauma-klachten en stelt zich in deze nieuwsbrief aan jullie voor.
We besteden eerst aandacht aan de derde en uitgebreide editie van de Engeltalige handleiding Narratieve Exposure Therapie aan de orde. Zoals we van Maggie Schauer, Frank Neuner en Thomas Elbert gewend zijn presenteren ze hun materiaal op een gebalanceerde en betrokken wijze. In deze nieuwste editie krijgt het werken met de levensloop bij ouderen specifiek aandacht. Deze variant van de NET-procedure wordt ‘ElderNET’ genoemd.
Verder is er nog een interessante longitudinale meta-analyse gepubliceerd Psychological Medicine waarbij Zhao et al. (2025) de relatie tussen posttraumatische stressstoornis (PTSS) en epigenetische veroudering onderzochten. Door data van meerdere cohorten te combineren, vonden ze dat PTSS geassocieerd is met een versnelde biologische veroudering, gemeten via epigenetische markers. Deze versnelde epigenetische veroudering kan bijdragen aan de verhoogde gezondheidsrisico’s en vroegtijdige sterfte die vaak gezien worden bij mensen met PTSS. De studie benadrukt het belang van vroegtijdige interventies gericht op PTSS om mogelijk biologische veroudering tegen te gaan en zo de gezondheid op lange termijn te verbeteren.
Dat brengt ons bij het voorstellen van Ellen Gielkens. Ellen Gielkens is GZ-psycholoog en werkzaam bij Mondriaan, binnen het Topklinisch Centrum voor Ouderen met Persoonlijkheidsstoornissen. In haar werk combineert zij specialistische diagnostiek en behandeling met aandacht voor de complexe wisselwerking tussen trauma, persoonlijkheid en ouderdom. Ze heeft een bijzondere interesse in hoe vroegkinderlijke traumatische ervaringen doorwerken in de latere levensfasen, en hoe behandeling daarop kan worden afgestemd. Ze geeft onderwijs bij RinoZuid over EMDR en traumabehandeling bij ouderen. Als senior onderzoeker richt ze zich op intensieve traumabehandelingen bij ouderen met cPTSS en persoonlijkheidsstoornissen, op EMDR bij ouderen met PTSS en dementie en op de inzet van vaktherapie binnen psychotherapie. Als mensen hier meer over willen weten, mail haar gerust! Dat geldt ook voor collega’s die met ouderen werken en nog geen lid zijn van de SIG maar hier wel interesse in hebben. Alleen samen kunnen we de diagnostiek, behandeling en zorg voor ouderen met traumagerelateerde klachten beter afgestemd krijgen en traumasensitiever maken.
Lees meer:
Schauer, M., Neuner, F., & Elbert, T. (2025). Narrative Exposure Therapy (NET) For Survivors of Traumatic Stress (3rd ed.). Hogrefe Publishing. ISBN: 9780889375956.
Zhao, X., Katrinli, S., McCormick, B. M., Miller, M. W., Nugent, N. R., Wani, A. H., Zannas, A. S., Aiello, A. E., Baker, D. G., Boks, M. P., Chen, C. Y., Fortier, C. B., Gelernter, J., Geuze, E., Koenen, K. C., Linnstaedt, S. D., Luykx, J. J., Maihofer, A. X., McLean, S. A., Milberg, W. P., Ratanatharathorn, A., Ressler, K. J., Risbrough, V. B., Rutten, B. P. F., Smoller, J. W., Stein, M. B., Ursano, R. J., Vermetten, E., Vinkers, C. H., Ware, E. B., Wildman, D. E., Zhao, Y., Logue, M. W., Nievergelt, C. M., Smith, A. K., Uddin, M., & Wolf, E. J. (2025). PTSD and epigenetic aging: a longitudinal meta-analysis. Psychological Medicine, 55, e142. https://doi.org/10.1017/S0033291724001967
Heb je een reactie of wil je ook deel uitmaken van de SIG Ouderen en Psychotrauma? Mail dan naar: Ellen Gielkens, e.gielkens@mondriaan.eu
SIG Kind, Gezin en Trauma:
Kinderen van ouders die worstelen met symptomen van post-traumatische stress lopen het risico om zelf psychologische klachten te ontwikkelen. Vorig jaar zijn we daarom de nieuwe SIG ‘Kind, Gezin, en Trauma’ gestart, gericht op hoe families omgaan met traumatische gebeurtenissen. Ons doel is het bijeenbrengen van professionals en onderzoekers, om 1) expertise te delen en elkaar te inspireren; en 2) door interdisciplinaire samenwerking tot effectieve gezinsgerichte interventies te komen.
Met deze uitwisseling tussen onderzoek en praktijk beogen we te komen tot een multidisciplinair theoretisch kader voor gezinsaanpassing in geval van psychotrauma, en een onderzoeksagenda. Inmiddels zijn we met een groep van ongeveer 20 professionals, onderzoekers, en studenten.
Geïnteresseerd? Neem contact met ons op voor meer informatie! We houden je dan op de hoogte van onze activiteiten.
Marjolein Missler (m.a.missler@uu.nl) en Trudy Mooren (g.t.m.mooren@uu.nl)
