Interview met Pauline Aarten over het Kennisnetwerk Victimologie in Nederland (ViNe)

Door Marie-Louise Kullberg (PhD student Universiteit Leiden)

Pauline Aarten is universitair docent bij het Institute of Security and Global Affairs van de Universiteit Leiden. Haar onderzoeksinteresse omvat moord en doodslag, slachtofferschap en slachtoffer-dader overlap. Samen met Janne van Doorn (universitair docent criminologie aan de universiteit Leiden) is zij in november 2020 het Kennisnetwerk Victimologie in Nederland (ViNe) gestart. Pauline vertelt enthousiast over hun initiatief.

Wat is het Kennisnetwerk Victimologie in Nederland (ViNe) en voor wie is het?

ViNe brengt inzichten en ervaringen op het gebied van slachtofferschap bij elkaar uit verschillende disciplines, bijvoorbeeld criminologie, bestuurskunde, recht en psychologie. Het is een netwerk voor professionals, dus denk aan wetenschappers, beleidsmedewerkers, hulpverleners et cetera. Om te beginnen focussen we ons met name op slachtofferschap van criminaliteit, maar we breiden ook uit naar slachtofferschap binnen (natuur)rampen (bijvoorbeeld de brand in Volendam), oorlog en crises.

Het doel is om met al die professionals de dialoog aan te gaan, kennis uit te wisselen en samen te werken. Zo kunnen we van elkaar leren.

Waarom hebben we zo’n kennisnetwerk nodig?

We misten een netwerk om alle opgedane kennis uit onderzoeken te delen. Onderzoekersresultaten bleven vaak ‘hangen’ in een rapport of wetenschappelijke publicatie. Met ViNe willen we het valoriseren, valideren en toepassen van de kennis vergemakkelijken. Als mensen uit de praktijk zich afvragen of iets onderzocht is, dan kan ViNe hier antwoord op geven. Maar ook andersom, als wetenschappers een onderzoeksvraag hebben dan kan er via ViNe contact gelegd worden met professionals uit de praktijk.  Zo willen we een brug slaan tussen wetenschap en praktijk met als uiteindelijk doel het verbeteren van de hulp aan slachtoffers.





Pauline Aarten

Janne van Doorn



Hoe doen jullie dat met ViNe precies, de praktijk, wetenschap en beleid samenbrengen?

We zijn begonnen met de website victimologie.nl. Hier delen we kennis over de verschillende thema’s, denk aan huiselijk geweld, slachtoffers met een licht verstandelijke beperking, discriminatie, verkeersdelicten, brand, enzovoorts.

Ook staan netwerkleden met hun expertise op onze website. Zo kunnen leden en andere professionals elkaar makkelijk vinden en contact leggen. Daarnaast organiseren we drie keer per jaar een symposium. Het tweede symposium is net geweest. Hier sprak Feryat Ozdemir het belang van systeemgericht denken in de hulpverlening en opvang na huiselijk geweld en Nicole van Gelder, promovenda bij het Radboud ziekenhuis, vertelde over haar e-health interventie voor vrouwen die te maken hebben gehad met (ex-)partnergeweld. Via de website kan iedereen verslagen teruglezen van de symposia die al geweest zijn en op de hoogte blijven van de komende activiteiten.

We zetten ook werkgroepen op in Connect, ons gesloten systeem achter de website zodat de dialoog over een specifiek thema verder kan worden voortgezet. Daarnaastmaken we maandelijkse nieuwsbrieven en zijn we ons aan het oriënteren op het organiseren van een summer school voor professionals op het gebied van victimologie. Zo hopen we de professionals te prikkelen om lid te worden van ons netwerk en dat ze het belang inzien van een goede samenwerking en kennisuitwisseling tussen elkaar.

Binnen ViNe bestaat er ook een onderzoekstak: we houden ons bezig met het opzetten dan wel uitvoeren van onderzoeken op het gebied van de victimologie. Nu houden we ons bezig met het in kaart brengen van de ‘reizen’ van slachtoffers van partnergeweld binnen het (zorg)systeem door ze te volgen vanaf dat ze melding maken van het geweld. Welke organisaties zijn betrokken? Hoe gaan ze te werk? Zo leren we waar knelpunten liggen en wat best practices zijn: Waar lopen ze tegen aan binnen hun werk? Hoe ziet hun zorgnetwerk eruit? In de (nabije) toekomst zullen we dergelijk onderzoek ook doen naar  andere vormen van slachtofferschap te onderzoeken.

Bij de NtVP zijn professionals aangesloten die als behandelaar, onderzoeker en/of docent werken met psychotrauma. Wat kunnen zij hebben aan het kennisnetwerk?

ViNe biedt mogelijkheden om buiten het eigen werkveld te leren en kennis te delen over slachtofferschap. Het is een interdisciplinair netwerk met wetenschappers, advocaten, beleidsmedewerkers en hulpverleners die op verschillende manier werken met slachtoffers.

Wat is jullie stip aan de horizon?

Het doel is om binnen 3 jaar het netwerk zelfstandig te laten draaien. We blijven ons inzetten in het opzetten van onderzoeken en de samenwerkingen te faciliteren voor alle professionals. De leden van het netwerk zijn ook welkom om een symposium te bedenken dat ViNe kan faciliteren. We zijn er voor en door onze leden.

Door de vele positieve reacties en het grote aantal bezoekers van de eerste symposia, gaan wij nu vol enthousiasme verder met het opzetten van de volgende bijeenkomsten en het uitwerken van de onderzoeken. We hopen natuurlijk binnenkort niet alleen online bijeenkomsten te organiseren maar elkaar ook in het echt te kunnen treffen.

‘Zo willen we een brug slaan tussen wetenschap en praktijk met als uiteindelijk doel het verbeteren van de hulp aan slachtoffers.’

Nieuwsgierig naar ViNe? Neem dan een kijkje op https://victimologie.nl.